Brechtje Zwaneveld

Op initiatief van Danstheater Aya debatteerden de jeugddansgezelschappen op donderdag 10 oktober over de eigen positie. Na een vierjarige periode als sector met Rijkssubsidie in de Basisinfrastructuur gefunctioneerd te hebben, worden de meeste jeugddansgezelschappen met ingang van dit jaar weer gesubsidieerd door het Fonds Podiumkunsten. Alleen Introdans voor de jeugd wordt via de subsidie van het Arnhemse gezelschap Introdans via de BIS gesubsidieerd. De subsidie voor de dansvoorstellingen van Maas (voorheen Meekers, Theatergroep Max en Theatergroep Siberia) komt uit het Fonds, hoewel Maas voor jeugdtheater wel tot de Bisgezelschappen behoort.

Hij sjeest op zijn didgeridoo, hij roept ‘schijt’ waar hij ‘schout’ bedoelt, mept uitdagend op zijn eigen blote kont, breakdancet in het rond, jat brood en beduvelt de adel waar ze bij staan. De Tijl Uilenspiegel in de gelijknamige voorstelling van Theater Sonnevanck is meer dan een Middeleeuwse schavuit vol grappen en grollen. Pieter Verelst maakt van hem een onbesuisde vrijheidszoeker, die met gretige energie en platvloerse humor de ongeschreven regeltjes over ‘normaal’ en ‘gewoon’ stevig bij de neus neemt.

‘Ze zijn zo mooi, met die wimpers als vlinders’, roept de één; ‘Dat is een probleem’, constateert een ander. Als er op een dag ineens zebra’s verschijnen in een dorpje waar tot nu toe alle dagen hetzelfde waren, reageert iedereen anders. De verlegen Monsieur Jacques (Joris Erwich) durft ineens zijn liefde voor de eigenaardige Hélène (Roos Hoogland) te tonen; Madame de Pompadour (Eva Zwart) betoont zich in het openbaar nogal afkerig van de ‘vreemdedingen’, maar hoopt heimelijk dat een van de zebra’s haar meeneemt.

De muis laat het gelaten over zich heen komen als de vos hem in zijn pan met soep duwt. Hij knaagt ietwat verbouwereerd op de wortel die ook voor de soep bedoeld was. Dan wordt het menens en verzint hij dat hij al een eetafspraak heeft in het bos. Met de Gruffalo.
De Gruffalo is een bewerking van Meneer monster van het beroemde gelijknamige boekje van Julia Donaldson en Axel Sheffler. Daarin wordt een muis door achtereenvolgens een vos, een uil en een slang als ‘lekker hapje’ bejegend. Om te ontkomen verzint de muis de Gruffalo, die dol is op vos, uil en slang. Hij lacht in zijn vuistje totdat hij ineens oog in oog staat met zijn eigen verzinsel. Maar ook dat lost hij listig op.

De geëngageerde toneelschrijfster Naomi Wallace won zo ongeveer alle prestigieuze prijzen die je als Amerikaanse toneelschrijver kan winnen. In Nederland is haar werk echter nog nooit vertoond, ondanks het feit dat ze een Nederlandse moeder heeft en ons land regelmatig bezoekt. Voor deze winnares van onder andere de Joseph Kesselring-prijs en de Windham-Cambell Literatuurprijs was het dan ook een bijzondere eer dat het Amsterdamse jeugdtheatergezelschap De Toneelmakerij de vertaalrechten vroeg van The trestle at Pope Lick Creek.

Twee olijke rechercheurs komen op, politiebadge trots aan de broekriem. Mijnheer de Bruin en mijnheer de Wit drinken uit koffiemokken met de kleuren van hun namen en roepen radeloos uit: ‘Ik weet het niet meer!’.

Cello8ctet Amsterdam wilde iets voor kinderen maken. En dan zou het wel leuk zijn als de acht musici niet gewoon naast elkaar op een stoel zouden zitten, dachten de cellisten zo. Dan zou het wel leuk zijn als de muziek aan zou sluiten bij de concentratie en belevingswereld van kinderen. Hoe? Met een verhaal, een zangeres en een regisseur die het geheel in een theatrale context zou plaatsen. De regisseur werd gevonden in Dagmar Slagmolen, die zelf ook cello speelt en wiens lievelingsmuziek Philip Glass’ The secret agent in uitvoering van het Cello8tet Amsterdam is. Samen met Sanne Bijker – volgens de website ‘de filosoof en schrijver’ van het octet – werd een uitgebreid plan van twintig pagina’s ontwikkeld.

Bij het kersverse gezelschap NTjong, de jeugdtheaterpoot van Het Nationale Toneel, wordt momenteel gerepeteerd aan de muziektheatervoorstelling Zebra Zebra. Een – zoals de makers het verwoorden – ‘levend stripverhaal, losjes gebaseerd op Rhinoceros van Ionesco’. Een absurdistische voorstelling voor kleuters vanaf vijf jaar over de vraag hoe je met vreemden en verandering om kan gaan.

‘Dat ziet er wel eng uit’, zegt Hamit Karakus, de Rotterdamse wethouder van wonen, ruimtelijke ordening, vastgoed en stedelijke economie. Op het dienblaadje voor hem ligt een gefrituurde sprinkhaan. Hij aarzelt. ‘Jullie eten allemaal al anderhalve kilo insecten per jaar’, moedigt Moniek Merkx, artistiek leider van Maas theater en dans, hem aan. ‘Sprinkhanen heten ook wel E120 en worden gebruikt als rode kleurstof in snoep.’ Als Karakus vervolgens de sprinkhaan doorslikt, is het voormalige theater van het Onafhankelijk Toneel officieel heropend als Maaspodium.