‘Ze zijn zo mooi, met die wimpers als vlinders’, roept de één; ‘Dat is een probleem’, constateert een ander. Als er op een dag ineens zebra’s verschijnen in een dorpje waar tot nu toe alle dagen hetzelfde waren, reageert iedereen anders. De verlegen Monsieur Jacques (Joris Erwich) durft ineens zijn liefde voor de eigenaardige Hélène (Roos Hoogland) te tonen; Madame de Pompadour (Eva Zwart) betoont zich in het openbaar nogal afkerig van de ‘vreemdedingen’, maar hoopt heimelijk dat een van de zebra’s haar meeneemt.

De geëngageerde toneelschrijfster Naomi Wallace won zo ongeveer alle prestigieuze prijzen die je als Amerikaanse toneelschrijver kan winnen. In Nederland is haar werk echter nog nooit vertoond, ondanks het feit dat ze een Nederlandse moeder heeft en ons land regelmatig bezoekt. Voor deze winnares van onder andere de Joseph Kesselring-prijs en de Windham-Cambell Literatuurprijs was het dan ook een bijzondere eer dat het Amsterdamse jeugdtheatergezelschap De Toneelmakerij de vertaalrechten vroeg van The trestle at Pope Lick Creek.

‘Dat ziet er wel eng uit’, zegt Hamit Karakus, de Rotterdamse wethouder van wonen, ruimtelijke ordening, vastgoed en stedelijke economie. Op het dienblaadje voor hem ligt een gefrituurde sprinkhaan. Hij aarzelt. ‘Jullie eten allemaal al anderhalve kilo insecten per jaar’, moedigt Moniek Merkx, artistiek leider van Maas theater en dans, hem aan. ‘Sprinkhanen heten ook wel E120 en worden gebruikt als rode kleurstof in snoep.’ Als Karakus vervolgens de sprinkhaan doorslikt, is het voormalige theater van het Onafhankelijk Toneel officieel heropend als Maaspodium.

‘We love the fucking war! And the war loves fucking us!’, scanderen de vijf acteurs in The new Rambo generation in knauwerig Amerikaans. Op een winderig Stenen hoofd in Amsterdam spuit het bloed in het rond, worden Vietnamezen gespiest en wappert het jongerenpubliek (de nieuwe Rambo-generatie) uitzinnig met Amerikaanse vlaggetjes.
Het verhaaltje is helder: tijdens de Vietnam-herdenking herinnert de uitgenodigde veteraan zich de onzinnige en dramatische ondergang van Bravo Squad. De vorm is geslaagd over de top; meedogenloze vechtscènes, ontploffingen, veel guns en hier en daar een vleugje wansmaak. ‘Geweld is opwindend, meeslepend en bovendien theatraal’, zeggen de jonge regisseurs Lotte Bos en Annechien de Vocht overtuigend met deze vechtvoorstelling.

Het is een geweldig stel: Martin Hofstra en Dennis Stroucken in rode en gele trui als de eeuwige klussers Buurman en Buurman uit het gelijknamige en zeer geliefde Villa Achterwerk-programma van de VPRO. Ze doen een potje dammen met klokhuizen en fröbelen gemoedelijk een appelmoesmachine in elkaar die ook heel handig schuttingplanken in gouden meubels blijkt te veranderen. Hun trage slapsticktiming is compleet tegengesteld aan de hobbelige snelheid van het oorspronkelijke stop motion-duo, maar werkt uitstekend. Het sterkst zijn Hofstra en Stroucken als ze in onhandige klim-, en springplankpogingen proberen het laatste appeltje uit de boom te plukken. ‘Ik zie wat je bedoelt, buur’, klinkt het vertrouwd, en als de appel is geplukt: ‘A JE TO!’.

‘Het is van nú’, zegt een meisje. ‘Omdat het over internet gaat’, vult haar vriendinnetje aan. ‘Die jongen en dat meisje zijn volgens mij best eenzaam, ze hebben helemaal geen vrienden’, klinkt het uit de andere hoek van het repetitielokaal op de zolder van het Nationale Toneel-gebouw in Den Haag. Aan het woord zijn de leerlingen van groep zeven en acht van de Nicolaas Beetsschool uit Rijswijk. Voor het eerst zijn er bij het grote Haagse repertoiregezelschap kinderen over de trappen gedenderd. Sinds januari is het NT uitgebreid met NTjong, het jeugdtheatergezelschap dat is voortgekomen uit de fusie met Stella Den Haag. In het huis en onder de vlag van het NT gaat NTjong theatervoorstellingen maken voor de jeugd. Een novum voor het gerenommeerde gezelschap.

De elfde editie van het jaarlijkse Tweetaktfestival opent met drie Vlaamse voorstellingen. Daarmee wordt pijnlijk zichtbaar dat het ‘internationale’ karakter van het jeugd- en jongerentheaterfestival als geheel tegenvalt: de getoonde buitenlandse voorstellingen zijn voornamelijk afkomstig van onze zuiderburen. Bovendien is één van de openingsvoorstellingen vorig jaar al in Nederland te zien geweest: Vorst-Forest van KVS en Compagnie Cecilia, een fysieke komedie vol absurditeiten over twee voorwaardelijk vrijgelaten gevangenen. De andere twee beleven hun Nederlandse première.

Uitgedost met wandelstok en snor, lijkt René Groothof verbluffend goed op de Spaanse schilder Salvador Dalí. Maar het zijn toch vooral de geëxalteerde poses, rollende ogen en jaren dertig dansjes waarmee Groothof de geniale gekte van Dalí tot leven wekt.
In Dalí, of hoe word ik beroemd zijn we te gast in het museum in Figueras. Met schitterende projecties en animaties van decorontwerper Rogier Willems wordt het publiek moeiteloos dat Daliaanse universum ingetrokken. Terwijl rondleidster Miep wetenswaardigheden vertelt, klimt de maestro himself uit zijn vrieskist.

Op dramatische blaasmuziek verschijnt een bontgekleurde stoet: wapperende shawls en rokken, houten karren en kromgetrokken ruggen. Het is de zigeunerfamilie Rouda, onderweg, zoals circusartiesten altijd onderweg zijn.
Vier spelers en vijf poppen vertonen hun circuskunsten. Er wordt vlotjes gejongleerd en op eenwielfietsjes gedanst. Het paard en de kat zijn vanzelfsprekend (en ook letterlijk sprekend) onderdeel van de hechte familie die tegen beter weten in probeert om de vergane glorie van het circus in ere te houden.