Lebensraum van Jakop Ahlbom

gepubliceerd in: 
NRC
gepubliceerd op: 
17/04/2012

Waar vind je in het theater ongeëvenaarde fysieke virtuositeit? En dan geen simpelweg knap uitgevoerde bewegingen, acrobatische toeren of danspasjes, maar griezelig perfecte goocheltrucs, verbluffende slapstick en onmogelijke capriolen. Waar wordt ècht dwars door de buik van een tegenspeler heen gesprongen, zonder dat het publiek begrijpt hoe dat in vredesnaam kan?
Het antwoord luidt: Bij Jakop Ahlbom. Zijn nieuwste voorstelling Lebensraum is geïnspireerd op de stomme films van Buster Keaton uit de jaren twintig. Twee gitaristen (van de band Alamo Race Track) vallen met hun kostuums weg in het behang. Twee andere mannen (Ahlbom en Reinier Schimmel), wit geschminkt zoals Keaton in zijn films, klappen het bed op tot piano annex buffetkast en dekken de tafel met zoutvaatjes en een broodmandje aan touwtjes en katrolletjes.
Geolied verloopt het ochtendritueel van het stoïcijnse tweetal. Even verschijnen ze met hun strak gekapte ‘Magritte- achterhoofden’ voor een houten lijst en dan verschijnt het klapstuk van deze surrealistische fysieke komedie ten tonele: Silke Hundertmark als een door de mannen vervaardigde robotwerkster. Met weergaloze precisie ontpopt deze actrice zich tot een zelfdenkende machine die de boel laat ontsporen tot ongenadige chaos. De twee mannen verliezen volledig de controle over hun perfecte lebensraum vol tuimelpanelen en draaiende meubelstukken. En net als je denkt dat de wervelende choreografie tot zijn ultieme crescendo is gekomen, scheurt het behang van de muur en eindigt het zorgvuldig opgebouwde exces in een rustiek bos. Lebensraum blijft tot de laatste minuut volkomen onverwacht.