Kinderboeken op toneel

gepubliceerd in: 
NRC
gepubliceerd op: 
27/10/2011

Waar kan je het beste van je favoriete boek genieten? In het theater! Theatermakers gebruiken al jarenlang klassiekers uit de jeugdliteratuur ter inspiratie voor hun voorstellingen. En ook dit seizoen duiken de toneelspelers weer flink in de boeken.
Als je een boek bewerkt voor theater, kan je meestal niet het hele boek navertellen. Er worden op het podium gebeurtenissen uit het verhaal weggelaten. Maar een theaterversie van een boek biedt ook juist extra mogelijkheden. Het gebruik van muziek bijvoorbeeld. Met muziek kan je op het toneel soms veel beter gevoelens oproepen dan met tekst.
Daarom spelen bij theatergezelschap Het Filiaal altijd muzikanten mee. Dit gezelschap speelt de komende maanden De vloek van Woestewolf (7+). Dat was in de jaren zeventig een televisieserie die werd geschreven door Paul Biegel. Later maakte hij een boek van de actie-serie en nu wordt er een oerspannende muziektheatervoorstelling gemaakt. ‘De muziek vertelt als het ware een eigen verhaal’, legt de regisseur van de voorstelling uit. ‘Soms klinkt het dreigend, soms droevig, soms vrolijk. Dat muzikale verhaal is net zo belangrijk als het verhaal in woorden.’
Ook in de griezelige voorstelling Meester van de zwarte molen (8+) van Het Laagland speelt de muziek een grote rol. Het beroemde boek van Otfried Preussler gaat over Krabat. Hij is molenaars leerling op de Zwarte Molen, waar allerlei onverklaarbare dingen gebeuren. De molenaar blijkt Meester in de Zwarte Magie te zijn. Als zwarte raven leren Krabat en zijn medeleerlingen de meest fantastische toverspreuken. In de voorstelling is de spanning om te snijden. Een mes dat zwart wordt als er gevaar dreigt. Maar welk gevaar? Waar is de Meester op oudejaarsavond? En waarom zitten er tanden en botten in de zakken in plaats van meel? De spanning wordt versterkt doordat de toneelspelers vreemde geluiden maken en opzwepende muziek ten gehore brengen. De instrumenten waarop ze spelen, zitten verstopt in het decor.
Maar muziek wordt niet alleen gebruikt om huiveringwekkende spanning te creëren. Soms wordt een heel verhaal in muziek vertelt. Dat is het geval in Mannetje Jas (4+) van Ni Producties. Mannetje Jas heeft het altijd koud. Zelfs in de zomer, bij drie kachels en een warme pot thee blijft hij rillen van de kou. Hij koopt jas na jas, hij trekt ze allemaal over elkaar aan en wordt daardoor zó groot dat hij niet meer in zijn huisje past. Maar de kou verdwijnt niet. Pas als hij Vrouwtje Jas ontmoet, die net zo kouwelijk is als hij, wordt zijn hart verwarmd. Mannetje Jas is een prentenboek van illustrator Sieb Posthuma. Die ontwierp zelf de decors en kostuums voor deze kleuteropera. Met de ongewone klanken van klarinet, tuba, slagwerk en zang word je meegenomen naar de ijskoude ontroering en warme vrolijkheid van dit rijke beeldverhaal.

De vloek van Woestewolf Het Filiaal. t/m 24/1. www.hetfiliaal.nl
Meester van de zwarte molen Het Laagland. t/m 19/2. www.hetlaagland.nl
Mannetje Jas Ni Producties. t/m 27/11. www.stipproducties.nl